Dil Sürçmesi

(alm. Sprachschnitzer; fr. lapsus; ing. slip of t he tongue) Konuşma ya da yazı dilinde, söylenmesi ya da yazılması gerekli olan sözcüğün yerini yanlışlıkla başka bir sözcüğün alması. Örneğin, çekingen konuşmacının, “sözlerime başlarken” diyeceği yerde “sözlerimi bitirirken’’ demesi gibi. Bu yanılgı genellikle yorgunluk, dalgınlık ve aşırı bir heyecanlanmayla açıklanabilirse de, psikanaliz öğretisinde bilinçdışı bir eğilim olarak görülmektedir. Bir güdük edim olarak kabul edilen dil sürçmesi 36 bir isteğin sansürden kurtularak bilinçdışı katından bilinç alanına çıkmasıdır. Bu duhımda dil sürçmesi, kişinin bilinçli istemi ve itilmeye uğramış istemi arasındaki çatışmadan ileri gelmektedir.